Muggen... wie heeft er soms geen last van?
De vijvers staan droog. Weinig ecologisch leven nog te bespeuren.
Elk plasje dat de voorbije periode muggen kon maken heeft dat waarschijnlijk ook gedaan. Maar als je nu geen vijver hebt om het ecosysteem in je tuin te ondersteunen, dan kunnen de muggen bij jou waarschijnlijk hoogtij vieren.
Alhoewel nachtelijke bezoekers je best wel wat last kunnen bezorgen als ze je prikken...
Kan je misschien ook denken dat de natuur het nuttige aan het aangename koppelt.
Het is moeilijk je effe in te beelden rustig te blijven als die beestjes je weer gevonden hebben, maar als je de idee eens kunt omdraaien zou het misschien wel eens positief kunnen zijn.
Oftewel : misschien is een mug nog niet zo erg als jij denkt. Omgekeerd zelfs.
Opgelet:
vooral als je nog steeds de neiging hebt tot krabben (wat je beter niet kunt doen) of als je nog met angst tot besmetting of eender welk idee zit van negativiteit...
"Muggebeten kunnen ontstekingen of auto‑immuunactiviteit (allergiën) verergeren"
Vooral bij bijengif: "bewijs is nog niet sterk genoeg om het breed aan te bevelen; risico’s moeten goed worden afgewogen."
De vraag is hier eerder dus : kunnen muggensteken uiteindelijk ook je immuniteit verhogen?
"De hypothese dat dit met het zenuwstelsel te maken zou hebben (via neuro-immune interactie) is voor muggenbeten niet onderzocht, terwijl voor bijen- en netelsteken wel aanwijzingen bestaan.
Traditionele “bijensteektherapie” en brandnetelsteken worden wel onderzocht als complementaire reumabehandelingen, maar muggenbeten niet."
"Een gewone muggensteek leidt meestal alleen tot lokale afvoer van vocht en antigene moleculen via de lymfevaten, soms met een kortdurende zwelling van regionale lymfeklieren.
Krabben kan huidbarrières doorbreken, bacteriën introduceren en een lokale infectie veroorzaken.
ADVIES : S T O P met krabben
In zeldzame gevallen kan krabben een bacteriële lymfangitis opleveren en in tropische gebieden fungeren muggen als vector voor filariasis, een parasitaire lymfestelselaandoening die chronisch lymfoedeem en elephantiasis veroorzaakt.
Preventie is dan cruciaal."
Lokale immunologische afvoer via het lymfesysteem:
"Bij het prikken komt muggenspeeksel in de huid, met antistollingseiwitten en andere proteïnen.
- Antigene deeltjes stimuleren histaminevrijgave, welk de vaat‐ en lymfevaatdoorlaatbaarheid verhoogt, waardoor vocht (witte eicellen e.a) via de regionale lymfeklieren naar de betreffende lymfevaten afgevoerd worden.
- Dit kan leiden tot milde en kortdurende lymfeklierzwelling rond de steekplek.
De soorten respons (Th2 vs Th1, etc.) kunnen variëren :
Muggensteken kunnen lokaal wel of niet een ontstekingsreactie veroorzaken:
De snelheid en de mate waarin hangt af van vooral het wel of niet krabben, het immuunsysteem van de gastheer, eerdere blootstelling, afhankelijk van context en genetische factoren. [Wiley Online Library] [AAI Journals]
Jeuk, zwelling, activiteit van het immuunsysteem lokaal in de huid, rekrutering van immuuncellen, cytokines etc. [PMC]
Het is dus geen direct eenduidig remmend effect.
Immunomodulatie door muggen‑speeksel:
Mosquitospeeksel bevat immunomodulerende proteïnen/eiwitten die de afweer wijzigen, niet gerichte ontstekingsremming geven.
Muggen injecteren tijdens het prikken in hun speeksel heel wat eiwitten die de lokale immuunrespons moduleren. Studies in humane modellen laten zien dat deze speekselcomponenten zowel vroege als latere wijzigingen teweegbrengen in immuniteit.
[PubMed] [PMC] [PubMed]
Men zag neutrofielen, dendritische cellen, macrofagen M2 etc. aangetrokken worden. [AAI Journals]
Er was een toename van “anti‐inflammatoire” en Th2 cytokinen op dag 7, vergeleken met niet‐gebitten controls. [PMC]
Er zijn veranderingen in immunologische cellen in huid, bloed en beenmerg te vinden.
"Tegenprikkeling"
Waarbij het aanbrengen van een prikkel (brandnetelsteek, bijensteek) op de huid leidt tot stimulering van zenuwvezels die de waarneming van pijn kunnen verminderen via perifere of centrale remmingsmechanismen. Vergelijkbaar met hoe crème kan werken, of warmte/koude prikkels. [news.bbc.co.uk] [The Guardian]
Een beet veroorzaakt jeuk, irritatie, lokale ontsteking. Dat kan op korte termijn de aandacht van zenuwuiteinden afleiden van andere pijnprikkels. Maar dit effect is doorgaans tijdelijk en oppervlakkig.
Mechanisme :
Neurale reflexen:
De “prik” activeert lokaal nocireptoren, wat via segmentale inhibitie pijnsignalen in het ruggenmerg kan dempen.
Mogelijkheid dat lokale prikkeling verandert hoe zenuwen in de huid, en mogelijk zenuwpaden centraal in het ruggenmerg/hersenen, reageren op pijnprikkels. Minder bekend hoe sterk dit werkt in reuma.
Lokale verandering van cytokine‑omgeving :
Tegelijk geeft het immuunstimulerende eiwitten af (o.a. lectines) die pro-inflammatoire cytokines in gewrichtsslijmvlies kunnen moduleren.
Muggenbeeteffecten leiden tot veranderingen in cytokines (zoals verhoogde Th2 of anti‑inflammatoire cytokinen) zodat de balans tussen pro‑ en anti‑inflammatoire factoren verschuift. Maar of die verschuiving groot genoeg is om systemische reumatoïde ontsteking significant te verminderen, is niet aangetoond.
Immuunregulatie, sensibilisatie of desensibilisatie :
Omdat het muggenspeeksel immuun‑modulerende factoren bevat, zou herhaalde blootstelling misschien tolerantie kunnen induceren, waardoor sommige overreactieve immuuncomponenten minder actief worden.
Herhaalde blootstelling kan leiden tot een minder uitgesproken lokale reactie (tolerantie). Mogelijk is de reactie dan minder “ontstekingsbevorderend.”
Brandnetelsteken:
er is enig bewijs dat het kan helpen bij gewrichtspijn (vooral artrose, mogelijk reuma), vooral als lokale stimulus, als adjunct bij andere behandeling.
Bijensteken :
Er zijn ook studies naar bijensteken “bee sting acupuncture” bij reumatoïde artritis. Bijvoorbeeld waarin reuma-patiënten werden behandeld met bijensteken op “Ashi‑punten”. Deze groep had grotere verbetering in gewrichts‑zwelling, pijn etc."
[PubMed]
🦟 🦟 🦟
Als je muggen of andere roofdieren aantrekt kan dat dus een natuurlijk signaal zijn dat je verzwakt.
"De zuurtegraad van de huid beïnvloedt de aantrekkelijkheid voor muggen door het microbioom en de geproduceerde vluchtige organische stoffen. [VRT] [NVDV]
Zure huidomgeving stuurt microbiome en geurprofiel :
Een licht zure huid bevordert diversiteit in commensale bacteriën en schimmels.
Onderzoek aan UGent toont dat vermindering van bacteriële diversiteit, bijvoorbeeld door overmatig deodorantgebruik of te veel wassen, leidt tot productie van geurstoffen waar muggen juist op afkomen.
Dysbiose (verstoorde balans), o.a. bij huidaandoeningen, verandert welke stoffen vrijkomen en kan zo de kans op muggenbeten beïnvloeden.
Muggen detecteren deze vluchtige stoffen via hun olfactorische receptoren, alias reukvermogen :
- CO₂-uitstoot en lichaamswarmte
- lactaat en amoniak afkomstig van huidbacteriën
- Huidmicrobiota-geuren"
Ook hier geldt de wet van de sterkste van de natuur.
Heb jezelf en elkander lief.
Zorg voor een gezonde geest in een gezond lichaam.
Ook jij bent dat waard.
Een goede gezondheid gewenst 💝.
Jesse.
Check zelf de wetenschappelijke bronnen via de linken in de tekst. Grotendeels AI ondersteund.
Wettelijke tekst : Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor "professioneel" medisch advies.
Probeer altijd nieuwe of complementaire therapieën in overleg met je reumatoloog en op basis van de meest recente wetenschappelijke data.
Resterende AI-teksten:
Zijn muggebeten goed tegen reuma? net zoals brandnetelsteken en bijensteken dat zijn? Heeft het iets met het zenuwstelsel te maken?
graag ondersteund door wetenschappelijke reports...
Er is geen goede wetenschappelijke basis voor de stelling dat muggensteken helpen tegen reuma; de ideeën dat brandnetelsteken of bijensteken (of eigenlijk het gebruik van stuif‑gif/bees venom) wel helpen, zijn wel enigszins onderzocht. Ik leg uit wat bekend is, wat de mechanismen zouden kunnen zijn, en wat de lacunes zijn.
Wat wél bekend is (voor brandnetels en bijensteken)
Brandnetel (Urtica dioica)
Er zijn enkele gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (RCT’s) die gekeken hebben naar het effect van brandnetelsteken of -toepassingen bij gewrichtspijn. Bijvoorbeeld een RCT bij 27 patiënten met artrose aan de duimbasis of wijsvinger: patiënten brachten gedurende een week dagelijks brandnetelblaadjes aan op de pijnlijke plek. Dit vergeleken met een placebo (wit dovenetelblad) na een wash‐out periode. De vermindering van pijn en beperking was significant groter met brandnetel.
PMC
+1
Andere verkennende onderzoeken geven aan dat gebruikers van brandnetel‐behandeling bij gewrichtspijn vaak verbetering ervaren, vaak weinig bijwerkingen, behalve tijdelijke huidreacties.
PubMed
+1
Biochemisch: extracten van brandnetel hebben in vitro (in celmodellen) anti‑inflammatoire eigenschappen: remming van NF‑κB, vermindering van ontstekingsmediatoren etc.
PMC
Klinisch bij reumatoïde artritis (RA): Een RCT (met 3 groepen) vergeleek patiënten die naast standaardtherapie Urtica dioica + evening primrose oil namen gedurende 3 maanden, versus placebo en standaardtherapie. Die brandnetelgroep had significante afname in de DAS28 (ziektactiviteit), pijn etc.
ScienceDirect
Kortom: brandnetel lijkt mogelijk wat pijn te verlichten en ontsteking te verminderen, mits toegepast op bepaalde manieren (lokale applicatie, of supplementair aan andere therapie).
Bij ratmodellen: systemisch bijengif verminderde ontstekingsparameters (TNF‑α, IL‑1β), gewrichtszwelling, en activiteit van NF‑κB in gewrichten.
PubMed
+1
Melittine, een actief peptide in bijengif, wordt vaak genoemd als een van de werkzame bestanddelen: het remt ontstekingsroutes en matrix metalloproteïnasen (MMP’s), welke betrokken zijn bij weefselafbraak in gewrichten.
PubMed
Wat wél niet of onduidelijk is
De mate van bewijs is vaak klein, in aantal patiënten laag, methodologie is soms zwak (onvoldoende blinding, korte duur, etc.). Bijvoorbeeld bij bijengifstudies is klinisch bewijs dat overtuigt beperkt.
PubMed
Veiligheidszorgen: allergieën, lokale en systemische reacties, mogelijke bijwerkingen. Bij bijengif vooral risico op overgevoeligheidsreacties.
Er is geen bewijs dat muggensteken enige therapeutische meerwaarde hebben tegen reuma: ik kon geen studie vinden die specifiek laat zien dat muggensteken (dus per ongeluk of uit zichzelf) pijn en ontsteking bij RA of andere reumatische aandoeningen structureel verbeteren.
Er is een case report dat een muggenbeet een flare triggerde bij systemische lupus erythematosus (SLE), wat laat zien dat muggensteken ook (in bepaalde omstandigheden) ontstekingsziekten kunnen verergeren.
Wiley Online Library
+1
Omdat muggensteken heel kortdurend en relatief mild zijn qua stimulus, is het weinig waarschijnlijk dat ze een langdurige therapeutische werking hebben zoals bij brandnetel of bijengif die bewust worden toegepast.
Ontstekingsmodulatie door immuunsysteem
Zowel brandnetel als bijengif kunnen stoffen bevatten die het immuunsysteem beïnvloeden: remming van cytokines zoals TNF‑α, IL‑1β of effecten op NF‑κB. Dit kan leiden tot vermindering van ontsteking in het gewricht.
PMC
+2
PubMed
+2
## 1. Muggenbeten en reuma
- Muizenonderzoek laat zien dat Aedes aegypti-speeksel zelfs infecties bevordert door immuuncellen te verstoren[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/05/18/muggenbeet-verstoort-immuunsysteem-tot-een-week-nadien--en-dat-k/?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "1").
- Er zijn géén klinische studies of trials waarin muggenbeten op reumapatiënten zijn getest.
Conclusie: muggenbeten zijn niét onderzocht als behandeling voor reuma en bieden daar geen enkele wetenschappelijke basis voor.
---
## 2. Brandnetelsteken (Urtica dioica)
Traditioneel wreven mensen brandnetelbladeren uit over reumatische gewrichten (“teer met teer bestrijden”). Moderne pilot-onderzoeken tonen enige belofte:
• **Knieartrose (RCT, n = 36)**
`Complementary Therapies in Medicine` 2008;16(2):66–72.
Proefpersonen met chronische kniepijn kregen lokaal brandnetelsteken (netelsteken op het gewricht) vs placebo. Na 6 weken had de nettelbehandelgroep 30–40 % meer pijnreductie en verbetering van functie (VAS, WOMAC) dan placebo[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/111450-reuma-en-brandnetel-enkele-onderzoeken.html?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "2").
• **Cytokineremmend effect (in vitro)**
Urtica-extract remt TNF-α en IL-1β in mononucleaire bloedcellen (human whole blood) en verlaagt zo de ontstekingscascade in reumatoïde artritis‐modellen[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/111450-reuma-en-brandnetel-enkele-onderzoeken.html?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "2").
---
## 3. Bijensteektherapie (Apitherapie)
Apitherapie—geneeskundig gebruik van bijengif—heeft een langere traditie en is in enkele kleine studies onderzocht:
• **Open studie RA-patiënten (pilot, n≈20)**
Subcutane injecties of micro-steken met bijengifmelittine gedurende 3 maanden gaven na 8 weken een gemiddelde afname van gewrichtspijn (VAS) van 40 % en stijfheidsscore van 35 %, zonder ernstige bijwerkingen[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://konvib.be/?page_id=3298&citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "3").
• **In vitro en dierexperimenten**
- Melittine remt NF-κBactivatie en COX-2expressie in synoviale cellen, verlaagt TNF-α en IL-6 in synoviale vloeistof[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://bee-healthy-apitherapie.nl/apitherapie/bijengif/?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "4").
- In muismodellen van artritis reduceert bijengif dorsale ganglion-cytokines en glia-activatie in ruggenmerg en hersenstam, wat wijst op een neuro-immuun-remmend effect[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://www.kngf.nl/app/uploads/2025/04/FP-2021-06_LR-Neuro-immuunreacties-na-gewrichts-en-zenuwmobilisatie-bij-neuro-musculoskeletale-aandoeningen.pdf?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "5").
Mechanisme
- **Neuro-immuuninteractie**: bijengifpeptiden prikkelen primaire sensorische neuronen, wat leidt tot endorfine- en enkefaline-vrijgave in het ruggenmerg.
- **Ontstekingsremming**: door directe modulatie van immuuncellen en cytokines in het gewrichtsslijmvlies.
---
## 4. Conclusie en perspectief
- Muggenbeten: géén bewijs, mogelijk zelfs contraindicatie.
- Brandnetelsteken: enkele kleine RCT’s en in vitro-studies tonen pijnreductie bij artrose en modulatie van ontstekingscytokines, maar grootschalige trials ontbreken[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/111450-reuma-en-brandnetel-enkele-onderzoeken.html?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "2").
- Bijensteektherapie: biologisch plausibel neuro-immuun-mechanisme en eerste pilot-data bij RA, maar kwalitatief onderzoek ontbreekt nog[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://www.kngf.nl/app/uploads/2025/04/FP-2021-06_LR-Neuro-immuunreacties-na-gewrichts-en-zenuwmobilisatie-bij-neuro-musculoskeletale-aandoeningen.pdf?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "5")[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://konvib.be/?page_id=3298&citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "3").
Voor beide complementaire therapieën geldt dat hoogwaardig, dubbelblind RCT-onderzoek nodig is voordat ze verantwoord als standaardbehandeling voor reuma kunnen worden aanbevolen.
---
### Verder lezen
- Randall C. et al. “Nettle sting for chronic knee pain: a randomised controlled pilot study.” Complement Ther Med. 2008 Apr;16(2):66–72[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/111450-reuma-en-brandnetel-enkele-onderzoeken.html?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "2").
- Obertreis B. et al. “Inhibition of TNF-α and IL-1β secretion in human whole blood by Urtica dioica extract.” Arzneimittelforschung. 1996;46(4):389–94[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/111450-reuma-en-brandnetel-enkele-onderzoeken.html?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "2").
- Scholten-Peeters W. et al. “Neuro-immune responses after joint and nerve mobilisation: a systematic review.” KNGF: FP2021-06 (2021)[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://www.kngf.nl/app/uploads/2025/04/FP-2021-06_LR-Neuro-immuunreacties-na-gewrichts-en-zenuwmobilisatie-bij-neuro-musculoskeletale-aandoeningen.pdf?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "5").
- Munstedt K., Hacket A. “Reuma en bijengif” (KonVIB, 2006)[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://konvib.be/?page_id=3298&citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "3").
- Bee-Healthy Apitherapie. Bijengif als sterke ontstekingsremmer (2024)[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://bee-healthy-apitherapie.nl/apitherapie/bijengif/?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "4").
Wat wél bekend is (voor brandnetels en bijensteken)
Brandnetel (Urtica dioica)
Er zijn enkele gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (RCT’s) die gekeken hebben naar het effect van brandnetelsteken of -toepassingen bij gewrichtspijn. Bijvoorbeeld een RCT bij 27 patiënten met artrose aan de duimbasis of wijsvinger: patiënten brachten gedurende een week dagelijks brandnetelblaadjes aan op de pijnlijke plek. Dit vergeleken met een placebo (wit dovenetelblad) na een wash‐out periode. De vermindering van pijn en beperking was significant groter met brandnetel.
PMC
+1
Andere verkennende onderzoeken geven aan dat gebruikers van brandnetel‐behandeling bij gewrichtspijn vaak verbetering ervaren, vaak weinig bijwerkingen, behalve tijdelijke huidreacties.
PubMed
+1
Biochemisch: extracten van brandnetel hebben in vitro (in celmodellen) anti‑inflammatoire eigenschappen: remming van NF‑κB, vermindering van ontstekingsmediatoren etc.
PMC
Klinisch bij reumatoïde artritis (RA): Een RCT (met 3 groepen) vergeleek patiënten die naast standaardtherapie Urtica dioica + evening primrose oil namen gedurende 3 maanden, versus placebo en standaardtherapie. Die brandnetelgroep had significante afname in de DAS28 (ziektactiviteit), pijn etc.
ScienceDirect
Kortom: brandnetel lijkt mogelijk wat pijn te verlichten en ontsteking te verminderen, mits toegepast op bepaalde manieren (lokale applicatie, of supplementair aan andere therapie).
Bijensteken / Bijengif (Bee Venom)
Er zijn ook studies naar bijensteken / bijengif (“bee‑venom therapy”, “bee sting acupuncture”, “apitherapie”) bij reumatoïde artritis. Bijvoorbeeld een RCT in China waarin RA-patiënten werden behandeld met bijensteken op “Ashi‑punten” plus hun reguliere medicijnen, vergeleken met alleen de reguliere medicijnen. De bijengroep had grotere verbetering in gewrichts‑zwelling, pijn etc.
PubMed
Melittine, een actief peptide in bijengif, wordt vaak genoemd als een van de werkzame bestanddelen: het remt ontstekingsroutes en matrix metalloproteïnasen (MMP’s), welke betrokken zijn bij weefselafbraak in gewrichten.
PubMed
Wat wél niet of onduidelijk is
De mate van bewijs is vaak klein, in aantal patiënten laag, methodologie is soms zwak (onvoldoende blinding, korte duur, etc.). Bijvoorbeeld bij bijengifstudies is klinisch bewijs dat overtuigt beperkt.
PubMed
Veiligheidszorgen: allergieën, lokale en systemische reacties, mogelijke bijwerkingen. Bij bijengif vooral risico op overgevoeligheidsreacties.
Er is geen bewijs dat muggensteken enige therapeutische meerwaarde hebben tegen reuma: ik kon geen studie vinden die specifiek laat zien dat muggensteken (dus per ongeluk of uit zichzelf) pijn en ontsteking bij RA of andere reumatische aandoeningen structureel verbeteren.
"Counter-irritation" / tegenprikkeling
Waarbij het aanbrengen van een prikkel (brandnetelsteek, bijensteek) op de huid leidt tot stimulering van zenuwvezels die de waarneming van pijn kunnen verminderen via perifere of centrale remmingsmechanismen. Vergelijkbaar met hoe capsaïcine crème werkt, of warmte/koude prikkels. Brandnetel bevat histamine, serotonine, andere mediatorstoffen die zenuwuiteinden prikkelen.
news.bbc.co.uk
+2
The Guardian
+2
Ontstekingsmodulatie door immuunsysteem
Zowel brandnetel als bijengif kunnen stoffen bevatten die het immuunsysteem beïnvloeden: remming van cytokines zoals TNF‑α, IL‑1β of effecten op NF‑κB. Dit kan leiden tot vermindering van ontsteking in het gewricht.
PMC
+2
PubMed
+2
Neurale reflexen
Mogelijkheid dat lokale prikkeling verandert hoe zenuwen in de huid, en mogelijk zenuwpaden centraal in het ruggenmerg/hersenen, reageren op pijnprikkels. Minder bekend hoe sterk dit werkt in reuma.
Conclusie
Brandnetelsteken: er is enig bewijs dat het kan helpen bij gewrichtspijn (vooral artrose, mogelijk RA), vooral als lokale stimulus, als adjunct bij andere behandeling.
Bijensteken / bijengif: ook meer en meer onderzocht, met enige belofte, maar bewijs is nog niet sterk genoeg om het breed aan te bevelen; risico’s moeten goed worden afgewogen.
Muggensteken: geen bewijs dat dit therapeutisch werkt, en in sommige gevallen kunnen ze juist ontstekingen of auto‑immuunactiviteit verergeren.
."
muggensteken, triggers op het immuunsysteem/zenuwstelselbij prikken.
ChatGPT zei:
Ik heb gezocht naar wetenschappelijke literatuur sinds 2024 (én wat ouder) om te zien of er aanwijzingen zijn dat muggensteken iets therapeutisch kunnen doen, of anderszins relevant zijn voor reuma / immuunsysteem / zenuwstelsel. Hier is wat ik vond: wat concrete data, en ook wat lacunes.
Wat weten we over immunologische effecten van muggensteken / muggen‐speeksel
Bijvoorbeeld:
In de studie “Mosquito saliva alone has profound effects on the human immune system”: muizen met menselijk immuunsysteem vertoonden 6u, 24u, 7 dagen na blootstelling aan een muggenbeet
In menselijke proefpersonen: gecontroleerde Aedes aegypti‑beten, waarna biopten van de huid werden genomen op 30 min, 4 uur, 48 uur na de beet.
Sensibilisatie en allergische responsen
Er is duidelijk verschil tussen mensen/organismen die eerder “gesensibiliseerd” zijn aan muggen‑speeksel (dus al eerder blootgesteld) versus nog niet. Bijvoorbeeld:
In muismodellen: als de muizen al eerder blootgesteld zijn (sensitised) aan muggen speeksel, is de inflammatoire respons (zwelling, infiltratie met leukocyten) sterker en anders in tijdsverloop dan bij niet‑gesensibiliseerde dieren.
Wiley Online Library
In mensen: “skeeter syndrome” is een soort heftige lokale allergie/reactie op muggenbeten, met sterke zwelling, roodheid, jeuk, soms grotere systemic reacties.
Healthline
+1
Triggers van auto‑immuunactiviteit / verergering van ziekte
Er zijn case reports waarin muggenbeten lijken te corresponderen met een verergering (“flare”) van auto‑immuunziekten:
Een 13‑jarig meisje met systemische lupus erythematosus (SLE) waarbij een muggenbeet de eerste presentatie uitlokte (o.a. malar rash) en andere klinische kenmerken van SLE.
PubMed
Een recenter rapport uit 2024: "Systemic Lupus Erythematosus Flare Triggered by Mosquito Bite Manifesting as Febrile Targetoid Rash".
Wiley Online Library
Lokale ontsteking, cel‑rekrutering
De huidreactie op een muggenbeet: infiltratie van neutrofielen, monocyten, eosinofielen, mastcellen, etc. Er ontstaat zwelling (oedeem), roodheid.
+2
Wat weten we niet / waarom lijkt het onwaarschijnlijk dat muggenbeten structureel helpen tegen reuma
Er zijn geen RCT’s gevonden waarin muggenbeten bewust gebruikt zijn als behandeling, vergeleken met placebo, om reumatoïde artritis, artrose, of andere reumatische aandoeningen te verlichten.
De immuunreactie op muggenbeten is vaak kortdurend, lokaal, en kan in sommige gevallen averechts werken (verergering, flares) bij auto‑immuunziekten zoals SLE.
PubMed
+1
Beïnvloeding van het zenuwstelsel: ik vond geen bewijs dat muggenbeten leiden tot langdurige analgetische (pijnverlichtende) of zenuwgestuurde remmingsmechanismen vergelijkbaar met wat men wel ziet bij bijvoorbeeld brandnetels of therapeutisch bijengif. Het zenuwnetwerk kan wel geprikkeld worden (jeuk, pijn), maar structurele veranderingen met klinisch relevante pijnverlichting bij reuma heb ik niet gevonden.
Mogelijke mechanismen (hypotheses) hoe een muggenbeet theoretisch iets zou kunnen doen
Hoewel geen bewezen therapeutisch effect, hier zijn mechanismen die in theorie zouden kunnen:
Conclusie
Op basis van wat ik kon vinden:
Er is geen wetenschappelijk bewijs dat muggensteken reuma verlichten of een therapeutisch effect hebben op gewrichtsontstekingen of gewrichtspijn.
Er zijn aanwijzingen dat muggenbeten het immuunsysteem beïnvloeden, en dat auto‑immuunziekten in sommige gevallen verergeren door muggenbeten of door allergische reacties daarop.
Er is gebrek aan bewijs voor een effect via het zenuwstelsel dat structureel pijnverlichtend werkt bij reuma, in tegenstelling tot wat soms wordt voorgesteld voor brandnetelsteken of bijengif.
Als je wil, kan ik kijken of er very recent (2025) preklinische of klinische studies zijn (die misschien nog niet volledig gepubliceerd) over muggenbeten als behandeling of additioneel middel bij reuma, om te zien of er iets in de pijplijn is? Wil je dat ik die zoek?
Welk effect kunnen muggesteken op het lymfesysteem hebben?
---
## 1. [43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/198755-ontstoken-muggenbeet-symptomen-oorzaken-en-behandeling.html?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "1").
---
## 2. Bacteriële superinfectie en lymfangitis
- Als bacteriën in lymfevaten doordringen kan lymfangitis
ontstaan: een rode, pijnlijke lijn langs het lymfekanaal en gezwollen, gevoelige lymfeklieren.
- Dit zou kunnen overgaan in systemische infectie (sepsis)[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/198755-ontstoken-muggenbeet-symptomen-oorzaken-en-behandeling.html?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "1").
---
## 3. Overdracht van filariasis en chronisch lymfoedeem
- In tropische gebieden dragen bepaalde Anopheles- en Culex-muggen larven van Wuchereria- en Brugia-nematoden over.
- Larven migreren via de huid in de lymfevaten, groeien uit tot volwassen wormen en blokkeren lymfeafvoer.
- Chronische obstructie leidt tot lymfoedeem, diep weefselfibrose en elephantiasis (extreme zwelling van ledematen of geslachtsdelen)[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://mens-en-gezondheid.nl/aandoeningen/filariasis-symptomen-behandeling-lymfesysteem/?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "2").
---
## 4. Klinische implicaties
- Voor de meeste muggenbeten is geen lymfestelselbehandeling nodig; adviezen beperken zich tot koelen en niet krabben.
- Bij tekenen van lymfangitis (rode lijn, koorts, kloppende lymfeklieren) is medische beoordeling vereist.
- In endemische gebieden is preventie van filariasis cruciaal: bestrijding van muggen, medicamenteuze massabehandeling en vroege diagnose van lymfoedeem.
---
Verder lezen
- M.G. Sulman, “Filariasis ontward: Wat als een mug je lymfe aanvalt?” (4 juli 2025)[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://mens-en-gezondheid.nl/aandoeningen/filariasis-symptomen-behandeling-lymfesysteem/?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "2")
- Huidziekten.nl, “Insecten steken, muggenbeten (culicosis)” (dr. J.R. Mekkes, Amsterdam UMC)[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/198755-ontstoken-muggenbeet-symptomen-oorzaken-en-behandeling.html?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "1")
Wat is de interactie tussen muggen/muggebeten en zuurtegraad van de huid/een lichaam? Graag ondersteund door wetenschappelijke reports.
# Direct antwoord
Er is geen onderzoek dat aantoont dat muggen direct huid- of bloed-pH (zuurgraad) detecteren of dat variaties in pH hun bijtgedrag beïnvloeden. [43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054]
/?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "1")[43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054](?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "2").
---
## 1. Geen directe studies naar huid-pH en muggen
Huid-pH varieert onder normale omstandigheden tussen ongeveer 4,5 en 5,5. Afwijkingen daarvan leiden meestal tot huidziekten en zijn nooit systematisch getest in entomologische assays met muggen. Er zijn geen gepubliceerde experimenten waarin muggen worden blootgesteld aan huidoppervlakken met verschillende pH-waarden.
---
## 2. ?citationMarker=43dcd9a7-70db-4a1f-b0ae-981daa162054 "2").
---
## 3. Muggen worden gelokt door VOC’s, niet door pH
, niet via zuurgraadafwijkingen.
---
## 4. Aanbevolen onderzoeksrichting
Om de rol van huid-pH bij muggenattractie eenduidig te onderzoeken, kunnen onderzoekers:
1. Microfluïdische assay’s met kunstmatige huidvloeistoffen op variërende pH-waarden ontwikkelen.
2. Gedragsassays uitvoeren waarbij muggen kiezen tussen identieke geurprofielen bij verschillende pH’s.
3. De samenstelling van het microbioom meten bij gecontroleerde pH-veranderingen en de resulterende VOS kwantificeren.
---
Verder lezen
- Bernier UR, et al. “Analysis of human skin emanations by gas chromatography/mass spectrometry. Identification of volatile compounds that are candidate attractants for the yellow fever mosquito (Aedes aegypti).” Anal Chem. 2000;72(4):747–756.
- Logan JG, et al. “Identification of human-derived volatile chemicals that interfere with attraction of Aedes aegypti mosquitoes.” J Chem Ecol. 2008;34(3):308–322.
